ارزيابي آموزش تجهيزات ايمني و آتش نشاني: آموزش هاي شهروندي در رابطه با ايمني و آتش يكي از مهمترين راهكارها براي پيشگيري از حوادث به ويژه در كلانشهرها است. به واقع به علت پيچيدگي ماهيت اجتماعي و به ويژه مسائلي مانند فرسودگي بافتهاي فرسوده، افزايش مهاجرت، حاشيه نشيني و بسياري از مسائل ديگر در شهر تهران، تنها با مشاركت و آموزش شهروندان است كه ميتوان به مقابله با بسياري از حوادث رفت. در همين زمينه سازمان آتش نشاني و ايمني شهر تهران(تجهيزات ايمني و آتش نشاني) اقدام به برگزاري دورههاي آموزشي كوتاه مدت براي شهروندان كرده است. هدف اصلي اين مقاله ارزيابي ميزان اثربخشي اين آموزش ها بوده است. در همين راستا تعداد ۴۰۰ نفر از شهرونداني كه در اين آموزش ها شركت كرده اند، به صورت گلوله جادويي شناسايي شده و پرسشنامه هاي مربوط به اثربخش در ميان آنان توزيع شد. داده ها نشان ميدهد كه اين آموزشها تا حد قابل قبولي اثربخش بوده و توانسته هم دانش و آگاهي آنان در حوزه ايمني را افزايش داده و هم رفتار آنان در اين حوزه را تغيير دهد.
ارزيابي آموزش تجهيزات ايمني و آتش نشاني
بحث ايمني در برنامه ريزي شهري در سالهاي اخير بسيار مورد توجه بوده است. امروزه انجمن هاي علمي مختلفي كه از اعتبار جهاني برخوردارند درحال تحقيق روي موارد ايمني شهري هستند از جمله اين انجمن ها ميتوان به انجمن بين المللي برنامه ريزان شهري و منطقه اي اشاره كرد. اين انجمن كه متشكل از برنامه ريزان متخصص است، در سال ۱۹۶۵ميلادي تاسيس شده است. هدف اين انجمن گردهم آوردن برنامه ريزان شهري و منطقه اي با سابقه و حرفه اي است. اين انجمن كه يك سازمان غير دولتي است بوسيله يونسكو، سازمان ملل و شوراي اروپا تاييد شده و مقر آن در لاهه است.
اين انجمن در كنگره هاي مختلف به جايگاه خطر و ايمني در برنامه ريزي شهري پرداخته كه اين خود بيانگر اهميت موضوع در برنامه ريزي شهري است. بررسي هاي بعمل آمده نشان ميدهد كه در بيشتر مناطق شهري در سراسر دنيا، ساختمانسازي به سطح استاندارد نرسيده، بصورتيكه مناطق آسيب پذير بيشتر شده اند و توسعه غيرقانوني، شهرها را به مناطق پر خطر تبديل كرده است.
جوامع در مناطق پرجمعيت با ساختمانهاي ضعيف، بسيار آسيب پذير شده اند و در معرض آسيب هاي ناشي از فرسايش محيطي، آتش سوزي، سيل و زمين لرزه قرار گرفته اند. از طرف ديگر توسعه شهرنشيني به طرز فجيعي سبب افزايش آسيب پذيري جوامع انساني گرديده است، زيرا به موجب آن برخي جوامع مجبورند در مناطق نا استوار مانند اطراف تپه ها كه مستعد به رانش زمين هستند يا در زمينه اي با كيفيت پايين كه خطر تخريب ساختمان ها در آنها وجود دارد سكني گزينند.
ارزيابي حوادث با تجهيزات ايمني و آتش نشاني
حوادث و بلايا از قبيل آتش سوزي، زلزله، تخريب و فرو نشستن ساختمان ها يا تخريب هاي محيطي ممتد كه آهسته تر اتفاق ميافتد، باعث از دست رفتن زندگي و وارد آمدن آسيب هاي جدي به افراد ميشوند. همچنين درصد قابل توجهي از مردم نيز در مناطق حاشيه اي با حداقل خدمات شهري و لوازم زير ساختي زندگي ميكنند. اين جوامع عمدتا در معرض خطراتي هستند كه گاهي منجر به از دست دادن مكان زندگي وگاهي جان آنها ميشود. به همين دلايل اصول مربوط به آموزش همگاني جزيي جدايي ناپذير از آموزشهاي شهروندي در اين كشورها است. البته در حال حاضر با پيشرفت علم در اين زمينه، سيستم هاي اعلام و اطفاء حريق نيز به شكل قابل توجهي از آتش سوزي ها جلوگيري كرده اند.
اكنون در كشورهاي پيشرفته، اغلب افراد با اصول حفاظت از طريق و مسائل تجهيزات ايمني و آتش نشاني آشنا بوده و در نتيجه علاوه بر رعايت اصول پيشگيري از بروز آتش سوزي، آمادگي لازم جهت مقابله با آتش سوزي ها، حتي در لحظات اوليه و وقوع آن را دارند. اين امر مهم به نوبه خود در اثر سالها تلاش، جهت آموزش عمومي حفاظت از حريق صورت گرفته است. به عنوان مثال در انگلستان بارها عليه حريق بسيج عمومي اعلام شده است تا اقتصاد كشور صدمات كمتري ببيند (اوشا، ۲۰۰۶: ۱۹). در مورد آموزش مسايل حفاظت از حريق، آتش نشاني لندن برنامه هاي متعددي از انتشار نشريات مربوط به ايمني حريق گرفته تا بازديد از مدارس و گفتگو با كودكان دارد (همان). در آمريكا پس از آتشسوزي مهيب ۹ اكتبر سال ۱۸۷۱ در شيكاگو، اين روز روز آتش سوزي بزرگ شيكاگو ناميد شد تا خاطره آن روز مصيبت بار براي هميشه در تاريخ آمريكا ثبت شود. در سال ۱۹۱۱، انجمن روساي آتش نشاني آمريكاي شمالي تصميم گرفت اين روز را روز پيشگيري از آتش سوزي اعلام كند تا در اين روز با انجام فعاليت هاي مختلف، ضرورت رعايت اصول پيشگيري از بروز حريق و همچنين اهميت آشنايي با اصول مبارزه با آتش را به مردم يادآوري كرده و آموزش دهد. در سال ۱۹۲۲، انجمن غيردولتي حفاظت از حريق آمريكا پيشنهاد كرد نظر به اهميت موضوع، اين مدت به يك هفته افزايش پيدا كند. در نتيجه از آن تاريخ به بعد، هر سال از روز ۹ اكتبر به مدت هفت روز، هفته پيشگيري از حريق اعلام ميگردد و طي آن اين هفت روز، مسايل مختلف حفاظت از طريق به عموم مردم آموزش داده ميشود(قاسملو، ۱۳۸۲: ۵۹).
بازدید :